چه قصدش را داشته باشیم و چه نداشته باشیم، همه‌ی ما می‌دانیم که به روز کردن سیستم‌های قدیمی ارزشش را دارد. یکی از مهم‌ترین قطعات سیستم‌های کامپیوتری رم است و سوالی که بسیاری از کاربران از خود می‌پرسند این است که چه مقدار رم برای سیستم آنها کافی است و آیا باید رم سیستم خود را تعویض کنند یا نه. امروز قصد داریم در کنار بررسی دقیق حافظه‌ی رم، به این سوالات نیز جواب بدهیم.
با نگاهی به ۲۰ سال گذشته، از مشاهده‌ی روند پیشرفت تکنولوژی به وجد خواهید آمد. سال‌ها و دهه‌ها است که راهنماهایی در مورد حافظه‌ی رم تالیف و منتشر می‌شود. دو یا سه دهه پیش، تاکید بسیاری بر روی پیاده‌سازی تکنیکی هر نوع استاندارد رم وجود داشت. DDR ،PDRAMها، SDRAMها، رم‌های Fast Page و رم‌های EDO تنها گوشه‌ای از انواع حافظه‌های رم موجود در آن زمان هستند. در آن زمان، ارزشمند و به صرفه بودن بروزرسانی رم سیستم به این بستگی داشت که از چه نوع رمی استفاده می‌کنید. امروزه همه چیز تغییر کرده و بهتر است بگوییم ساده‌تر شده است. تعداد بسیار کمی از شما کاربران زومیت ممکن است هنوز از رم‌های DDR2 که بر روی سیستم‌های سال۲۰۰۵ تا ۲۰۰۹ موجود بودند استفاده کنید. اغلب کاربران امروزه از رم‌های DDR3 استفاد می‌کنند، بنابراین تمرکز ما در این مطلب بر روی حافظه‌های رم DDR3 است.
چه مقدار حافظه‌ی رم نیاز داریم؟
این که بر روی یک سیستم به چه مقدار حافظه‌ی رم نیاز دارید، بستگی به این دارد که بخواهید با آن سیستم چه کاری انجام دهید، چه مدت آن را نگه دارید و پس از چه مدت زمانی قصد داشته باشید آن را به روز کنید. مورد آخر بسیار مهم است، زیرا در بسیاری از لپتاپ‌های بالارده، قابلیت بسیار مهم تعویض رم توسط کاربر حذف شده است تا از ضخامت سیستم کاسته شده و مقداری باریک‌تر شود. افزودن حافظه‌ی رم اضافی به یک لپتاپ، موجب افزایش مصرف انرژی آن می‌شود، افزایشی که هرچند بسیار اندک است، اما قابل اندازه‌گیری است. به دلیل کوچک بودن این انرژی، معمولا هیچ مشکلی برای کاربرانی که حافظه‌ی رم سیستم خود را افزایش می‌دهند به وجود نمی‌آید. مقدار رم اندکی بیشتر از نیاز، بسیار بهتر از اندکی کمتر از نیاز است، زیرا اگرچه هرقدر حافظه‌ی رم شما کمتر باشد انرژی کمتری مصرف می‌کنید، اما از سویی دیگر مقدار بیشتری انرژی را به دلیل کمبود فضای رم و مراجعه به حافظه‌ی ذخیره‌سازی سیستم از دست خواهید داد.
شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد اپلیکیشن‌های دسکتاپ جدید، نرخ اشغال رم بسیار بیشتری دارند. مثلا از دهه‌ی ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۰، میزان حافظه‌ی رم اشغال شده توسط برنامه‌ی فتوشاپ از ۲ مگابایت به بیش از ۶۴ مگابایت رسیده است. از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۶ هم این میزان تقریبا ۳۲ برابر شده و به حدود ۲ گیگابایت رسیده است.
امروزه یک سیستم ارزان و معمولی می‌تواند با ۴ گیگابایت رم کار کند. ۸ گیگابایت برای انجام اغلب کارهای عادی و اجرای برنامه‌های معمولی کافی است و ۱۶ گیگابایت می‌تواند فضای کافی مورد نیاز برای انجام کارهای مختلف در آینده را برای شما فراهم کند. بیش از ۱۶ گیگابایت حافظه‌ی رم برای یک سیستم بیهوده است، مگر این که بخواهید چندین برنامه‌ی بسیار سنگین را همزمان با هم باز نگه داشته یا از سیستم خود برای کار بسیار سنگینی همانند ویرایش حرفه‌ای ویدیوهای 4K استفاده کنید. هرآنچه در این قسمت در مورد لپتاپ‌ها گفته شد، برای رایانه‌های دسکتاپ نیز صدق می‌کند.
DDR3 یا DDR4؟
هنوز هم اغلب سیستم‌هایی که در بازار به فروش می‌رسند دارای رم DDR3 هستند، اما مدتی است که DDR4 به آرامی گسترش پیدا کرده و قصد دارد جایگاه DDR3 در بازار را از آن خود کند. اگر در حال آماده کردن بودجه برای بستن یک سیستم جدید هستید و دلیل خاصی برای استفاده از رم DDR3 ندارید، اکیدا توصیه می‌کنیم که به فکر خرید یک رم DDR4 هم باشید و قطعاتی بخرید که با رم DDR4 سازگار باشند.
اگر سیستم کنونی شما از رم DDR3 بهره می‌برد، خرید یک رم DDR4 همواره درست نخواهد بود، مگر این که بقیه‌ی اجزای سیستم شما نیز با رم DDR4سازگاری داشته باشند. در گذشته، کامپیوتری که از حافظه‌های رم PC133 SDRAM بهره می‌برد، در تمام شرایط و به خصوص در سرعت‌های کلاک بالا، نسبت به کامپیوترهای بهره‌مند از رم DDR به طرز قابل توجهی کندتر بود. همین شرایط در مورد DDR3 و DDR4 برقرار است و ممکن است موجب شود به فکر تعویض رم DDR3 خود بیفتید. دلیل تاکید ما بر خرید رم DDR4، سازگاری آن با سخت‌افزارهای آینده است. در مورد قیمت‌گذاری این نوع حافظه‌های رم و عملکردشان در بخش‌های بعد توضیح خواهیم داد.
آیا رم سریع‌تر موجب افزایش سرعت عملکرد سیستم می‌شود؟
پاسخ کوتاه: گاهی اوقات، اما نه همیشه.
پاسخ متوسط: این مسئله به سایر اجزای تشکیل دهنده‌ی سیستم، حجم کار مورد نظر و استفاده یا عدم استفاده‌ی شما از گرافیک مجتمع بستگی دارد.
پاسخ کامل: عملکرد حافظه‌ی رم توسط دو عامل سرعت کلاک و تاخیر دسترسی کنترل می‌شود. تاخیر دسترسی با روندی بسیار آهسته‌تر از نرخ کلاک کاهش می‌یابد. در شکل زیر مشاهده می‌کنید که زمان چرخه‌ی سلول حافظه‌ی رم PC100 تقریبا معادل با DDR4-2133 است. چرخه‌های زمانی DDR4 با DDR3-2133 یکسان نیست، مگر آن که از DDR4-4266 استفاده کنید.
در سال‌های اخیر به لطف برخی فاکتورهای مهم، تاخیر دسترسی رم نسبتا کم اهمیت شده است. در گذشته زمانی که کش‌های L2 کم حجم‌تر بودند، کنترلرهای حافظه بیرون پردازنده کار گذاشته شده و بر حسب مضربی از سرعت پردازنده کلاک می‌شدند و چیزی به نام کش L3 وجود نداشت. به دلیل دور بودن از پردازنده، در آن زمان، تاخیر دسترسی حافظه‌های رم تاثیر بسزایی در عملکرد سیستم داشت. اکنون با پیشرفت فناوری، پردازنده‌هایی ساخته می‌شوند که به ازای هر هسته، بین ۰.۵ تا ۱ مگابایت حافظه‌ی کش L2 و حدودا ۱.۵ تا ۲ مگابایت کش L3 دارند. حالا دیگر حجم حافظه‌های کش افزایش یافته و بر تعداد لایه‌های آنها نیز افزوده شده است، بنابراین نیاز چندانی به مراجعه به رم نیست. کنترلرهای حافظه نیز درون پردازنده قرار گرفته و پا به پای سرعت پردازنده کار می‌کنند. بنابراین حالا دیگر تاخیر دسترسی رم به اندازه‌ی گذشته در محدود کردن عملکرد سیستم نقش ندارد و حافظه‌های کش بزرگ، تاثیر منفی تاخیر دسترسی رم بر روی عملکرد سیستم را کاهش می‌دهند.
همان‌طور که برای پهنای باند خالص حافظه داشتیم، اینجا هم کش‌های حجیم و بزرگی که تاثیر منفی تاخیر دسترسی رم را کمرنگ می‌کردند، در اغلب اپلیکیشن‌ها تاثیر منفی محدودیت پهنای باند رم را نیز جبران می‌کنند، چرا که برخی برنامه‌ها برای اجرا به انتقال داده‌های زیادی نیاز دارند و در این موارد ممکن است پهنای باند محدود رم موجب کند شدن سیستم شود، اما کش‌های بزرگ این ضربه را جبران می‌کنند. البته این گروه، برنامه‌های کمی را شامل می‌شود و اغلب برنامه‌های دسکتاپ هم بیشتر به تاخیر حساس هستند، نه به محدودیت پهنای باند.
منبع :Zoomit
موفق باشید :)
